Gemeente Breda en MOOIWERK hebben samen onderzocht hoe het ervoor staat met vrijwilligerswerk in de stad. Dit deden we met behulp van landelijke en lokale onderzoeken. In dit artikel delen we de belangrijkste uitkomsten en laten we zien wat we al hebben gedaan én wat we samen willen oppakken voor een nieuw vrijwilligersbeleid.
Vrijwilligersorganisaties: de resultaten
Breda kent ongeveer 1.700 vrijwilligersorganisaties. Deze organisaties lopen tegen verschillende uitdagingen aan:
- Minder langdurige inzet
De traditionele vrijwilliger die zich langdurig en structureel inzet, wordt steeds zeldzamer. Veel mensen kiezen nu voor kortdurende en flexibele taken. Bijna een derde van de organisaties met een tekort aan vrijwilligers ziet dat mensen zich niet meer langdurig willen binden. - Tekort aan vrijwilligers
Hoewel bijna de helft van de inwoners jaarlijks vrijwilligerswerk doet, heeft een groot deel van de organisaties moeite om voldoende mensen te vinden, vooral voor structurele functies zoals bestuurswerk. Veel organisaties verwachten de komende jaren een nog grotere vraag naar vrijwilligers. - Complexe eisen aan besturen
Het runnen van een vrijwilligersorganisatie vraagt veel: tijd, kennis en ervaring. Bestuurders willen meer ondersteuning bij onderwerpen zoals financiën, samenwerking en marketing. - Regelgeving en administratie
Vrijwilligersorganisaties hebben steeds meer te maken met complexe regels, zoals op het gebied van AVG en belasting. Meer dan de helft van de organisaties wil hulp bij het omgaan met deze regelgeving. - Financiële uitdagingen
De kosten voor organisaties zijn gestegen, terwijl subsidies en donaties vaak onzeker zijn. Ongeveer een kwart van de organisaties verwacht dat hun financiële situatie verder zal verslechteren. - Samenwerking
Er is steeds meer behoefte aan samenwerking met andere organisaties, bijvoorbeeld binnen netwerken of platforms. - Bereik en zichtbaarheid
Veel organisaties vinden het lastig om hun doelgroep te bereiken of nieuwe vrijwilligers te werven. Ongeveer de helft van de organisaties denkt dat dit beter kan. - Marketing en communicatie is uitdagend
Vrijwilligersorganisaties in Breda missen vaak expertise of budget voor effectieve marketing en communicatie. Het bereiken van de juiste doelgroepen blijft lastig, zowel voor het werven van vrijwilligers als voor het aantrekken van donateurs en deelnemers. 19% van de organisaties geeft aan hier moeite mee te hebben, terwijl 51% vindt dat dit beter kan. De meest gebruikte middelen zijn eigen websites, sociale media, posters en flyers.
Vrijwilligers in Breda: de resultaten
Vrijwilligers zijn onmisbaar, maar ook zij ervaren uitdagingen:
- Tijdgebrek
Veel vrijwilligers vinden het lastig om hun werk te combineren met andere verantwoordelijkheden. Flexibele taken zijn daarom populairder. - Behoefte aan begeleiding
Vrijwilligers willen graag goed begeleid worden. Zij vragen om duidelijke afspraken, goede communicatie en mogelijkheden om zich verder te ontwikkelen. - Waardering
Vrijwilligers voelen zich vaak gewaardeerd, maar vinden dat organisaties hier meer aandacht aan mogen besteden. - Veiligheid en zekerheid
Zorgen over aansprakelijkheid en verzekeringen spelen een rol. Vrijwilligers willen duidelijkheid en ondersteuning van hun organisaties.
Samen vooruit
De resultaten van het onderzoek geven veel inzichten die we meenemen bij het ontwikkelen van een nieuw beleidskader voor vrijwilligerswerk in Breda. Jullie input en betrokkenheid blijven daarbij essentieel! Heb je vragen of suggesties? Neem dan contact met ons op.
Inwoners in Breda: de resultaten
- Minder mensen doen vrijwilligerswerk
Uit cijfers van CBS (2022) en SCP (2018) blijkt dat het aantal mensen dat vrijwilligerswerk doet, daalt sinds 2002. Begin jaren 2000 was dit nog 55%, maar in 2022 is dit gedaald naar 45%. Lokaal onderzoek in Breda (2024) laat zien dat 52,2% van de 3070 ondervraagde inwoners vrijwilligerswerk doet.
- Potentie om meer mensen te enthousiasmeren
Veel Nederlanders hebben een positieve houding ten opzichte van vrijwilligerswerk, ook als ze zelf geen vrijwilligerswerk doen (SCP, 2018). Ze waarderen de bijdrage aan bijvoorbeeld zorg, sport en cultuur. Uit onderzoek blijkt dat mensen sneller vrijwilligerswerk willen doen als:
-
- Het flexibel is: kortere of incidentele inzet werkt beter (CBS, 2022).
- De rol en begeleiding duidelijk zijn: mensen willen heldere taken en waardering (SCP, 2018).
- Het aansluit bij persoonlijke interesses: bijvoorbeeld hobby’s of vaardigheden (Movisie, 2020).
Lokaal onderzoek laat zien dat 76,4% van de niet-vrijwilligers bereid is om vrijwilligerswerk te doen als:
- Ze meer vrije tijd hebben (41%);
- Ze zelf kunnen kiezen wanneer en hoe vaak (33,7%);
- Het onderwerp hen aanspreekt (26,7%);
- Ze persoonlijk gevraagd worden (11,2%).
Wat doen we met de resultaten?
Gemeente Breda
- Het huidige beleidskader is verlengd zonder bezuinigingen.
- In 2025 gaan we met vrijwilligers en vrijwilligersorganisaties werken aan een nieuw beleidsplan voor 2027 en verder.
MOOIWERK
- Duidelijker maken welke ondersteuning MOOIWERK biedt aan vrijwilligers, organisaties en inwoners.
- Extra aandacht voor marketing, financiën en samenwerking tussen organisaties.
- Campagnes om inwoners te enthousiasmeren voor vrijwilligerswerk.
Wat willen we samen met jullie doen?
Ter voorbereiding op een nieuw beleidskader willen we met jullie in gesprek over de conclusies uit de onderzoeken en de ondersteuning die de gemeente kan bieden. Wil je meedoen aan deze focusgroepen en invloed hebben op toekomstig beleid? Meld je dan aan via deze link.
