Hoera, MOOIWERK bestaat 40 jaar! We maken een reis terug in de tijd en praten met Henk Haarhuis. Henk was één van de grondleggers van MOOIWERK en daar maar liefst 30 jaar in dienst: van 16 maart 1983 tot februari 2013.
De filosofen van MOOIWERK
“Het is 40 jaar geleden dat ik samen met Paul Landman, in de Mauritsstraat, de deuren van een vrijwilligerssteunpunt opende. We zijn destijds opgericht door het maatschappelijk werk: IMW. We heetten toen nog geen MOOIWERK, maar IBV: ‘Informatiebureau vrijwilligerswerk’.
In 1985 verhuisden we naar de Keizerstraat 106. We veranderden de naam in Vrijwilligerscentrale Breda. Bij de opening schilderde de wethouder daarbij een tekst weg die vrijwilligerswerk samenvatte:
‘MIJN WERK, MIJN TIJD, BESTEED VAAK IN ONZICHTBAARHEID.’
Wat een filosofen waren we… 😉 Een witte muur bleef over. Na het nodige schilder- en timmerwerk, werd het pand geopend door het college van burgemeester en wethouders.
Eerst zaten we op de benedenverdieping. Later kwam er een fusie met het Sportpunt Breda; toen hadden we ook de bovenverdieping erbij. Het ministerie van Welzijn gaf aan alle grote gemeenten de gelegenheid om zo’n steunpunt te openen. Een slimme subsidie! Vijf jaar lang kreeg een gemeente een zogeheten ‘afbouw subsidie’ om vrijwilligerscentrales in te bouwen in de gemeentelijke taken.”
Wat deden we destijds?
“Vanaf de oprichting hebben we op tal van manieren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van ondersteuning aan vrijwilligers en organisaties. We gaven toen al cursussen over hoe je het beste vrijwilligers kunt werven. We hadden ook een balie met enthousiaste vrijwillige medewerkers.
Belangrijke onderwerpen waren verzekeringen, vergoedingen en bescherming van vrijwilligers tegen ongewenst gedrag. We vonden dat vrijwilligerswerk goed verzekerd moest zijn. Uiteindelijk ontstond hierdoor een gemeentelijke verzekering. We vonden dat alle vrijwilligers minstens geen kosten moesten maken voor het doen van vrijwilligerswerk. En we wilden vertrouwenspersonen voor vrijwilligers, overal. We waren met veel van deze dingen de tijd wat vooruit, denk ik.
Vacatures en klussen
We hadden een nauwe samenwerking met andere vrijwilligerscentrales en ons landelijk buro in Utrecht. We realiseerden een landelijk database programma ELVVIS: Electronisch Vrijwilliger en Vacature Informatiesysteem.
We meenden toen ook dat werkzoekenden veel aan het doen van vrijwilligerswerk hadden. Dat bleek ook uit de jaarlijkse onderzoeken die we daarnaar deden. Maar liefst 90% van de werkzoekenden vond dat vrijwilligerswerk van belang was geweest bij het vinden van een nieuwe werkplek. Steek maar in je zak!
In eerste instantie was de ontstane vacaturebank een initiatief van vrijwilligers en een project van het Instituut voor Maatschappelijk Welzijn. Het was het vervolg op een bestaande ‘klussenbank’, waarbij tegen heel laag tarief mensen met een beperkt inkomen, eenmalige klussen in en om het huis konden laten uitvoeren.”
Misschien wat streng…
“Vrijwilligerswerk is vrijwillig, maar niet vrijblijvend. Je mocht er niet voor betaald worden, maar het mocht je ook geen geld kosten. Een vrijwilligersvergoeding moest in elk geval de werkelijke kosten dekken. En vrijwilligerswerk mocht ook niet meer dan 20 uur per week zijn. Wat waren we destijds principieel en streng, maar we werkten in een periode met een grote werkloosheid. Vrijwilligerswerk werd ervaren als concurrentie van betaald werk . We zochten naar definities. Vrijwilligerswerk waren werkzaamheden die werden verricht zonder verplichting, in enig georganiseerd verband, ten behoeve van jezelf en de samenleving.”
Het allermooiste werk
“Het allermooiste van het werk op ons bureau, vond ik het doen van de bemiddelingen zelf. We zochten met mensen naar het vervullen van hun oude jeugddroom. Samen gingen we op zoek naar het antwoord op de vraag wat iemand altijd graag had willen doen… Dan had je vaak niet eens genoeg aan een map met 100 vacatures. Het was maatwerk. We belden met een organisatie en vertelden dat we de juiste persoon hadden. Later hoorde je terug dat iedereen geweldig blij was. Ook de vrijwilliger.
We werkten veel samen met het Jeugd- en Jongerencentrum; dat wat nu Avans is. Zij deden veel projecten in de buurten in de wijk. Ze dachten ook mee over beleid en beleidsontwikkelingen. Destijds was Stichting Ouderenwerk ook een gewaardeerd partner, waar we veel bemiddelingen voor deden.
Ontroerende verhalen
“Vrijwilligerswerk is zó ontroerend mooi om te doen. Ouderen trainen om computers te gebruiken. Bedrijven betrekken bij vrijwilligerswerk. Projecten organiseren voor mensen zonder werk. Jaarlijkse vrijwilligersdagen. Van SOS telefonische hulpdiensten, kinderen helpen bij sporten, of muziek maken voor bewoners in verzorgingshuizen. Bij verzorgingshuis Lucia bijvoorbeeld. Stond er bij een oud Drents lied ineens een bewoner achter in de zaal op en begint luidkeels mee te zingen. Een verpleegster naast hem in tranen. De man had al een jaar niet meer gesproken. Bij het terugbrengen naar de afdeling van bewoners zeg je: ‘moet u naar het paviljoen Aardbei of Abrikoos? Waarna de bewoner zegt: ik lust het alle twee meneer!’”
Het was en is mooi werk! Ik denk nog met heel veel genoegen terug aan die boeiende 29 jaar en 10 maanden.” – Henk Haarhuis
